Likwidacja grobu – co warto wiedzieć?

Wykupienie miejsca na cmentarzu nie jest jedyną opłatą związaną z miejscem pochówku. Utrzymanie grobu wymaga regularnego opłacania tzw. „pokładnego”, a brak uiszczenia tej opłaty może skutkować likwidacją grobu. Na czym polega ten proces i co powinniśmy zrobić, aby tego uniknąć?

Przepisy dotyczące likwidacji grobów

Obowiązująca ustawa o cmentarzach i chowaniu zmarłych pochodzi z 1959 roku, opiera się jednak na starszych przepisach z 1932 roku. Poza opłatą za pochowanie, ustawa nie precyzuje dodatkowych kosztów utrzymania grobu, co bywa źródłem nieporozumień. Nie ma również definicji grobu „wiekuistego” czy „stałego”, co powoduje spory na cmentarzach komunalnych. W praktyce, brak opłaty skutkuje tym, że grób może być ponownie wykorzystany.

Jeśli grób nie zostanie opłacony, zarząd cmentarza może zająć się jego demontażem, począwszy od usunięcia nagrobka, płyty nagrobnej czy krzyża. Nazwiska pochowanych osób pozostaną zapisane w dokumentacji cmentarza, ale nie pojawią się na nowym nagrobku, jeśli w tym miejscu zostaną pochowane inne osoby. Zgodnie z praktyką, po 20 latach od pochówku z ludzkiego ciała zazwyczaj zostają głównie kości, co sprawia, że zarządcy cmentarzy rzadko decydują się na ekshumację. Zamiast niej najczęściej odbywa się kolejny pochówek w tym samym miejscu. Usuwanie szczątków poza grób jest nielegalne i nie powinno mieć miejsca nawet w przypadku starych, zapomnianych grobów.

Ossuarium

W związku z ograniczoną ilością miejsc na cmentarzach, rośnie popularność kolumbariów – miejsc, gdzie przechowuje się urny z prochami. W przypadku grobów, nad którymi nikt już nie sprawuje opieki, szczątki zmarłych mogą trafić do ossuarium, czyli zbiorowej mogiły, gdzie przechowuje się ekshumowane kości. W praktyce jednak ekshumacje przy likwidacji grobów są rzadkością, ponieważ kości często zostają na miejscu, a cmentarze po prostu wykorzystują to miejsce na kolejne pochówki.

Przedłużenie opłaty

W niektórych przypadkach istnieje możliwość wniesienia opłaty za dłuższy okres niż standardowe 20 lat. To rozwiązanie bywa wygodne dla osób, które chcą zagwarantować długoterminowe utrzymanie grobu. Warunki takich opłat mogą jednak różnić się w zależności od regulaminu konkretnego cmentarza, dlatego zawsze warto skonsultować się z jego administracją, aby dowiedzieć się szczegółów.

Likwidacja grobu

Podsumowując, likwidacja grobu to proces, który może nastąpić po upływie 20 lat, jeśli opłata za grób nie zostanie przedłużona. Chociaż pojęcie „likwidacji” bywa mylące, w praktyce oznacza ono możliwość ponownego wykorzystania miejsca pochówku. Wraz z rosnącymi potrzebami społeczeństwa i nowymi trendami w pochówkach, pojawia się konieczność wprowadzenia nowych regulacji prawnych, które będą lepiej odpowiadać na współczesne wyzwania związane z zarządzaniem cmentarzami. Planowana nowelizacja ustawy o cmentarzach może również wprowadzić zmiany dotyczące opłat oraz ochrony grobów przed likwidacją, co zwiększy poczucie bezpieczeństwa rodzin zmarłych.